"Będzie muzeum w Jastrzębiu" - mówi Marcin Boratyn, kierownik Galerii Historii Miasta [ROZMOWA TYGODNIA]
Spotkania z cyklu "Przystanek Muzeum" cieszą się rosnącą popularnością wśród mieszkańców Jastrzębia-Zdroju. Marcin Boratyn, kierownik Galerii Historii Miasta, opowiada o planach uruchomienia muzeum, jego znaczeniu dla lokalnej społeczności oraz wyzwaniach związanych z powołaniem nowej instytucji kulturalnej.
!["Będzie muzeum w Jastrzębiu" - mówi Marcin Boratyn, kierownik Galerii Historii Miasta [ROZMOWA TYGODNIA]](https://cdn2.nowiny.pl/im/v1/news-900-widen/2025/03/02/238365_1740944840_85930400.webp)
Katarzyna Barczyńska-Łukasik: Spotkania z cyklu "Przystanek Muzeum" przypadły do gustu publiczności.
Marcin Boratyn: "Przystanek Muzeum" od roku skupia ludzi zainteresowanych historią. Okazało się, że jest duże zapotrzebowanie na tego typu rozmowy. Frekwencja zawsze nas mile zaskakuje. Staramy się, aby poruszane tematy były różnorodne i ciekawe. Poza tym tworzy się forum do dyskusji nie tylko na tematy historyczne, ale również te związane z teraźniejszością czy przyszłością Jastrzębia.

"Przystanek Muzeum" to symboliczna nazwa. Kiedy możemy spodziewać się uruchomienia muzeum w Jastrzębiu-Zdroju?
- Możliwe, że stanie się to do końca tego roku. Obecnie trwają zaawansowane rozmowy i spotkania w Urzędzie Miasta w tej sprawie. Powołanie muzeum oznacza utworzenie odrębnej instytucji kulturalnej w mieście. Zanim to nastąpi, należy przygotować statut, który musi być skonsultowany z Ministerstwem Kultury. Jest to tworzenie tak zwanych ram organizacyjnych, niezbędnych do funkcjonowania takiej instytucji samorządowej.
Ale przecież nie tworzymy niczego od zera?
- Zgadza się, od ponad dwudziestu lat w Jastrzębiu działa Galeria Historii Miasta jako część Miejskiego Ośrodka Kultury. Jak dotąd pełni ona rolę quasi-muzeum. Zarówno ja, jak i moje współpracowniczki Katarzyna Gardecka i Anna Lerch-Wójcik, mamy na swoim koncie publikacje historyczne, z zakresu regionalistyki czy sztuki. Każdy z nas prowadzi badania w swojej dziedzinie. Wydajemy Biuletyn Galerii Historii Miasta.
Czy powołanie muzeum otwiera jakieś nowe możliwości działania?
- Różnica jest bardzo duża. Muzeum, jak już mówiłem, jest odrębną instytucją kultury. Należy do prestiżowej grupy działającej na rzecz upowszechniania historii, ale nie tylko. Jest to gromadzenie, przechowywanie eksponatów, dbanie o nie, udostępnianie ich kolejnym pokoleniom i opracowanie naukowe. Zbiory, które znajdują się w muzeum, mają gwarancję bezpieczeństwa od ministra kultury. Jako muzeum będziemy mieć możliwość wypożyczania zbiorów, co obecnie jest bardzo utrudnione. Można bez przesady powiedzieć, że pełni ono rolę depozytariusza pamięci.
Co powiedzieć malkontentom, którzy negują potrzebę istnienia muzeum w Jastrzębiu?
- Każda miejscowość ma ciekawą historię, również Jastrzębie, zarówno wtedy, kiedy w średniowieczu istniały na naszym terenie wsie, jak i później w czasach uzdrowiskowych czy najnowszych. Zawsze jest coś do powiedzenia na temat naszej wspólnej przeszłości, naszego dziedzictwa. Chodzi nie tylko o prezentowanie ekspozycji, ale zapewnienie takich warunków, aby zbiory przetrwały następne setki lat w nienaruszonym stanie. Wiele pamiątek naszej historii nie doczekało takiego bezpiecznego miejsca i uległo zniszczeniu. Wiem też, że posiadacze ciekawych eksponatów chętniej będą je przekazywać, ale pod warunkiem, że powstanie muzeum. Galeria nie może też z powodów proceduralnych organizować wystaw broni.
Padają argumenty, że niewiele osób przychodzi do takiego muzeum?
- Ale nie jest też tak, że wszyscy mieszkańcy korzystają z hali sportowej, lodowiska, biblioteki, kina czy różnych imprez kulturalnych. Każdy wybiera to, czym się interesuje, co go pasjonuje. Jest też całkiem niemała liczba osób, dla których ważna jest historia i jej odkrywanie. Są mieszkańcy, którzy chętnie będą odwiedzać muzeum i uważają, że taka instytucja jest w mieście potrzebna.
Są ludzie, którzy wprost mówią, że szkoda pieniędzy na muzeum, że są inne ważniejsze potrzeby...
- Dziurawe chodniki czy drogi, owszem, powinny być remontowane. Nie powinno to się jednak odbywać kosztem kultury, edukacji, rekreacji czy sportu. Można pogodzić jedno z drugim. Wyobraźmy sobie, że zlikwidujemy lodowisko, halę sportową, stadion, obiekty rekreacyjne MOK i zaoszczędzone w ten sposób pieniądze wydamy na łatanie dziur. Zastanówmy się, czy w mieście, w którym będą piękne drogi, ale nic więcej, będzie się dobrze żyło. Nie obawiajmy się, że muzeum będzie przysłowiową kulą u nogi dla budżetu, bo są miasta o wiele mniejsze od naszego i radzą sobie z utrzymaniem takiej placówki.
Nie może być muzeum bez siedziby. Obecnie GHM jest w budynku Lecznicy Spółki Brackiej. Gdzie docelowo miałoby się znaleźć muzeum?
- Staramy się o powrót do Łazienek II, czyli naszej dawnej siedziby naprzeciwko Domu Zdrojowego. Pomysł lokalizacji muzeum w siedzibie Sanatorium Spółki Brackiej może i jest dobry, ale budynek wymaga gruntownego remontu. Panują tutaj bardzo duże wahania, jeśli chodzi o wilgotność – od 20% zimą do prawie 80% latem, co jest zabójcze dla zbiorów. Poza tym dwa piętra zajmuje Przedszkole Specjalne, a podziemie – galeria dzwonków. W tym temacie długo się nic nie zmieni. Nawet gdyby budynek był tylko do naszej dyspozycji, to wymaga bardzo kosztownego remontu. Na 2-3 lat musielibyśmy się wyprowadzić z tego miejsca. Według naszych szacunków modernizacja tego obiektu mogłaby zakończyć się za jakieś 6-8 lat. Tak długo nie możemy czekać. Pojawił się pomysł, aby powrócić do odnowionych Łazienek II i właśnie tam umieścić muzeum. Jeśli placówka się rozwinie, wówczas można pomyśleć o jej filii w innej lokalizacji.
Czy w ogóle jest jeszcze coś do odkrycia?
- Oczywiście, obecnie pracuję nad historią z czasów walk radziecko-niemieckich wiosną 1945 r. Dotarłem do ciekawych dokumentów rosyjskich na ten temat, które są publikowane na internetowych stronach rosyjskich. Mamy na przykład wojskowe meldunki dzienne z tamtego czasu. W ten sposób można dowiedzieć się, co wówczas działo się na naszym terenie. Kolejna moja książka będzie dotyczyła 200-lecia kościoła w Jastrzębiu Górnym. Publikacja ma się ukazać w październiku tego roku. Również i w tym przypadku dotarłem do ciekawych, archiwalnych dokumentów, które wzbogacą naszą wiedzę o kościele i parafii w ciągu ostatnich dwóch wieków.
Czyli historyk nie może narzekać na brak materiałów?
- Dzięki swoim wizytom w archiwach przekonałem się, że na temat Jastrzębia można pisać w nieskończoność i ciągle poszerzać swoją wiedzę o nowe fakty.
Nie można pominąć aspektu dydaktycznego.
- To ważna część naszej pracy. Współpracujemy ze szkołami, przedszkolami. Prowadzimy lekcje muzealne. Być może są to rzeczy nie całkiem medialne, ale bardzo ważne. Oprócz tego coraz częściej przyjeżdżają wycieczki z innych miast, czy to zorganizowane, czy prywatne. Mieliśmy gości z Czech, krajów Europy Zachodniej, Stanów Zjednoczonych Ameryki, a nawet Afryki. Latem mamy bardzo dużo takich wycieczek.
@sielanKa12, ile ty nasz lat???
Po wpisie, daję ci 4 klasę podstawówki.
Myślisz , ze twój wpis jest zabawny, a jest ŻAŁOSNY i prostacki.
Takie sobie gadanie głupot. To wszystko może istnieć jednocześnie. Bo nie potrzeba nam tylko cukierni, tylko placów zabaw, tylko dróg rowerowych-to ma sens kiedy występuje jednocześnie. Wraz z muzeum również.
Więcej pomników, muzeów, symboli, krzyży i miejsc kultu. Młode rodziny z dziećmi będą składać kwiaty i klęczeć. Tego się nie da zastąpić! Właśnie tego chcą młode, rozwojowe rodziny!
Nie potrzeba nam tu kawiarni, cukierni, herbaciarni, placów zabaw, dróg rowerowych, ścieżek biegowych... Nie potrzebujemy deptaków, skateparków...
Będziemy sie spotykać ze znajomymi spacerując od pomnika do pomnika. O tym marzy każdy mieszkaniec tego miasta-pomnika. omg....
Komentarz został usunięty ponieważ nie jest związany z tematem
Muzeum będzie i ciemnogordy tego nie zmienią. Ameno +
"Tak samo jest szansa na odbudowę linii Wodzisław-Jastrzębie-Zebrzydowice !"
Nie ma, przeczytaj odpowiedz.
Dodatkowo informacja o CPK jest nieaktualna. Obecnie CPK nie przewiduje polaczenia do Jastrzebia.
Były łazienki I był dworzec kolejowy Jastrzębie Zdrój ostała się wieża wodna i dworce na Bziu i Górnym może warto je uratować jako zabytek?
Tak samo jest szansa na odbudowę linii Wodzisław-Jastrzębie-Zebrzydowice !
tiny.pl/tqbh72r3
Tylko zacofane lewactwo i KOmuniście są przeciwni muzeum a dlaczego.
Ponieważ pamięć i pielęgnacja własnych tradycji jest wbrew logice lewackich ekstremistów .Tak jest w Warszawie dzisiaj niszczenie symboli Polski Walczącej i likwidacjia muzeów o tematyce narodowej.
Dzisiejsze lewactwo beczy POnieważ zakończono dotacje z USA.
Skumał się z narodowcamii i myśli że teraz się uda.
Mam nadzieję ,że do tego nigdy nie dojdzie.Sorry,ale muzeum to nie jest najważniejsza inwestycja w tym mieście .A swoją drogą ,miał tam być budynek USC.Jeden już przeznaczony na ten cel,odbudowany,wyposażony i umeblowany A.H.oddała na muzeum. A młodzi nadal śluby biorą wśród blokowiska,bez miejsc parkingowych,z barierami architektonicznym dla niepełnosprawnych i osób mających problem z poruszaniem się . Panie Boratyn z całym szacunkiem,ale kilka lat możecie poczekać na remont .
JASPEDIA:
Klub Młodzieżowy „Junior” (1986-1990)
2 grudnia 1986 roku uruchomiono nowy klub Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej (ZSMP). Uroczystego otwarcia dokonał minister górnictwa i energetyki Jan Szlachta. „Junior” powstał z dawnego baraku przy kopalni „Jastrzębie”. W miejscu gdzie powstał klub kiedyś działała stołówka, potem był nieużywany.
Popraw to, baranie leniwy gloszacy glupoty. Klub znajdowal sie w obecnej siedzibie spoldzielnii JAS-MOS przy ul.Slonecznej w Zdroju.
Pan Boratyn nigdy nie zajmie sie historia jastrzebskich Zydow,
bo osobiste przekonania mu nie pozwalaja.
Na Bozej Gorze sa pozostalosci cmentarza zydowskiego, ale tego faceta temat nie interesuje, bo wymysla lokalna historie na nowo.
"Pan Boratyn jest cwany."
Jest. Ekstremalnie prawicowe zamilowania polityczne pana Boratyna sa znane.
Po wyborach wyczul koniunkture i nagabuje jastzrzuebskich pissich cepow o wydanie milionow na jego kariere.
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
Pan Boratyn jest cwany.
Zróbcie muzeum, sfinansujcie, a ja łaskawie zostanę dyrektorem, bo tylko ja się do tego nadaję.
No i nie za darmo, oczywiście,
@Ryl
To twoje miejscowosc wyludnia się bardziej jak Jastrzębie, chłopcze
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
I ten nadęty człowiek będzie dyrektorem czy też odbędzie się konkurs jak w innych miastach?
Miasto się wyludnia a oni muzeum chcą otwierać, jprdl co za dzbany.
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
Całe Jastrzębie to skansen i muzeum PRL. Zero rozwoju tylko sentymenty. Tak, za PRL było tu dobrze. Po 1990 większość miast poszła do przodu a Jastrzębie stoi w miejscu a młodzi uciekają
Skoro pan Borytyn jest tak dumny z gosci z Afryki,
to niech sobie zaprowadzi swoje muzeum w Afryce.
Miedzy zwrotnikami nie ma por roku, wiec problem malej lub za duzej wilgotnosci znika.
Nie twierdze, ze muzeum jako takie to pomysl glupi, ale twierdze, ze organizowanie muzeum w dysfunkcyjnym, niekompletnym i upadajacym miescie to pomysl niedorzeczny.
I twierdze, ze pan Boratyn bardzo mocno przecenia swoja role i wartosc dla miasta.
Już widzę te kolejki... To jest kolejna "inwestycja"? Kolejne nasze pieniądze idą na budynki i posadki urzędowe zamiast na drogi i tereny inwestycyjne? To już robiła słaba figura.
A GHM wystarczy. I tak tam chodzą głównie wycieczki szkolne (i powinny o swim mieście mieć wiedzę).
Czy będzie konkurs na dyrektora muzeum? Czy też posadki piastuje się u nas dożywotnio.
Pytanie, czy nie szykują posadki dla Janeckiego...
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
Bedziecie mieli muzea, pomniki, carbonaria i........puste talerze. Durne społeczeństwo DAJE SIĘ PRZEKUPIĆ ławeczkami i fontannami a nie patrzy , że gospodarczo miasto upada. Rozrasta się biurokracja w kolesiostwo w radzie miasta i urzędzie. Naiwni mieszkańcy wybrali Urgola bo uwierzyli że bedą mieli park wodny. Dostali kolejną przebudowę lodowiska, długi zaciagnięte na zakup bezużytecznej ruiny za kinem i działki której żaden biznesmen nie chciał kupić. To Urgol nasyła na nas kontrole straży miejskiej, nakłada mandaty, wysokie podatki i opłaty za wodę, scieki i śmieci. Za cztery lata będziecie prosić Hetmankę żeby wróciła i zrobiła porządek z tym bajzlem.
@Lennon
Najbardziej rozpisującymi się o czymkolwiek w Jastrzębiu, są trole i hejterzy spoza Jastrzębia.
Ludzie nie rozumiem waszej nienawiści do muzeum. Nie ma - żle, będzie - też źle. Nie chcesz, nie korzystaj, ale może nie obnos się że swoim niezbyt wysokim intelektem.
Jak powiedział cieć Anioł nie będzie teatru będzie chu, chór najpierw gospodarka głupcze!!!przyjdzie i czas na muzea
Brawo Marcin. Jestes wielkim fascynatem jastrzębskiej ziemi, lącznie ze sportem jastrzębskim.
A cenzir z nowin, niech się zastanowi nad sobą.
Brawo panie Boratyn super ,że się udało!!!
Pogoniliśmy Anne H. to i muzeum się zorganizuje.
Za Anny H.były wystawy kwiatków z TVN za setki tysięcy złotych.
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
~Witaj_cenzuro (37.31. * .119) Kim Ty jesteś ? Pomyśl przez chwilę , co chcesz przekazać społeczeństwu swoimi wpisami złość , nienawiść , bezradność powiedz pomogę Ci poszukać właściwej drogi życiowej bez obrażania innych ludzi .
Wystarczy, żeby pan Boratyn zrobił zrzutkę na siepomaga w celu sfinansowania muzeum.
Myślę, że i górnicy po szychcie chętnie uzupełniliby swoją dotacją puszki pod każdą z kopalń JSW.
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
Komentarz został usunięty z powodu naruszenia regulaminu
Słychać wycie znakomicie. Muzeum i tak będzie czy się to wam podoba czy nie
~seboc (37.31. * .35) Pohamuj emocje , jak nie masz nic mądrego do powiedzenia to milcz .Kto Ci dał prawo nazywać innych "głupkami" Kim Ty jesteś że odmawiasz innym swobody wypowiedzi , kto Cię tak wychował ? ulica?