Krzysztof Gadowski: Kolej do Jastrzębia na pewno powróci, może nie za rok, ale w tej dekadzie

- JSW to również grupa kapitałowa i cała otoczka...

- Warto też przyjrzeć się działalności Fundacji JSW, która wspierała wiele szlachetnych inicjatyw, ale również nie szczędziła środków dla emisariuszy politycznych. Przytoczę choćby jeden przykład - we wrześniu 2023r., tuż przed wyborami, przekazano kwotę 650 700,00 zł dla Fundacji Polska360 z siedzibą w Warszawie na „Społeczną kampanie promocyjno-informacyjną zwiększającą świadomość na temat demokracji, społeczeństwa obywatelskiego oraz konstytucyjnych praw i obowiązków wszystkich Polaków”. Takich przykładów można znaleźć więcej, na stronie Fundacji JSW. Zachęcam ciężko pracujących górników pod ziemią, aby sprawdzili, na co rozdawano wypracowane przez nich pieniądze.

- A więc jak widzi pan przyszłość JSW?

- Uważam, że Jastrzębska Spółka Węglowa na pewno się obroni. Przeprowadzane obecnie audyty pokażą czy były jakieś nadużycia i ewentualną potrzebę zmian. To jeszcze potrwa jakiś czas, na pewno o tym będzie jeszcze głośno. Powołany w maju 2024r. nowy zarząd i wszystkie organy spółki otrzymają zapewne dokument, który będzie pomocy przy podejmowaniu dalszych decyzji związanych z przyszłością Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

- Było już o sukcesach minionego roku, więc teraz o tym, co się nie udało. Wspomniał pan wcześniej o pieniądzach z KPO, które zostały uruchomione. Ale niestety Fundusz Transformacji Województwa Śląskiego nadal nie działa. Dlaczego to tak długo trwa?

- W tym zakresie są wielkie zaniedbania. PiS kiedy uruchamiał ten fundusz w 2021 roku nie potrafił do końca swojej kadencji nawet powołać pełnych organów spółki, nie wspomnę już o przygotowaniu strategii działania tej instytucji, która zgodnie z ustawą jest podstawą funkcjonowania tego Funduszu. To skandal! Rząd Koalicji Obywatelskiej po powołaniu Ministerstwa Przemysłu w Katowicach przekazał mu kompetencje nadzorcze. Minister Przemysłu od razu przystąpiła do wyłaniania organów tej spółki, które mają uruchomić tak oczekiwaną działalność Funduszu. Już przygotowane są strategiczne dokumenty w oparciu, o które udostępniane będzie wsparcie dla odpowiednich podmiotów. Pani Minister dokonała także korekty ustawy w zakresie sprawnego funkcjonowania tego Funduszu, którą Sejm przyjął w 2024r. Mam nadzieję, że już w drugiej połowie 2025r. Fundusz będzie mógł zając się merytoryczną stroną swojej działalności opartą na stosownych przepisach.

Podzielam niezadowolenie z faktu, że środki, które są zabezpieczone w tym Funduszu, nie mogą jeszcze trafić do beneficjentów. Czy można było to zrobić wcześniej? Na pewno tak.

- Niedawno z trybuny sejmowej powiedział Pan, że Jastrzębie-Zdrój na pewno będzie miało kolej. To oznacza, że projekt CPK będzie realizowany w naszym regionie?

- W kontekście powrotu kolei do Jastrzębie „na stole” mamy dwa projekty. Jeden, o który zabiegała jeszcze pani Anna Hetman prezydent Jastrzębia-Zdroju – tzw. „Kolej+”. Projekt w dużej części zaawansowany, przy udziale Marszałka Województwa Śląskiego, weryfikowany również przez PKP pod kątem możliwości wykorzystania odcinkowego przebiegu tego projektu pod kątem wykorzystania przez CPK. I drugi projekt, tzw. CPK dotyczący przebiegu kolei dużych prędkości od granicy państwa do Katowic. Ten projekt jest na etapie pełnej analizy kosztów i terminów jego realizacji, a także prac w zakresie oddziaływaniem na środowisko. Przed ostateczną decyzją przebiegu tej linii.

Po wielu rozmowach i spotkaniach z Ministrem Infrastruktury oraz Pełnomocnikiem Rządu ds. CPK otrzymałem zapewnienie, że na pewno jeden z tych projektów będzie realizowany. Te decyzje finalnie mają zapaść w tym roku. Kolej do Jastrzębia na pewno powróci, może nie za rok, nie za dwa, ale w tej dekadzie.

- Mówiliśmy o ewentualnym przyspieszeniu restrukturyzacji górnictwa, a teraz odwrotnie, czy w kontekście Elektrowni Rybnik odchodzenie od węgla nie jest z kolei za szybkie?

- Mało kto wie, że rząd Prawa i Sprawiedliwości, już w 2020 roku podjął decyzje o likwidacji Elektrowni Rybnik z końcem 2023 roku. Na to są dokumenty, w których wyraźnie informuje o swojej decyzji prezesa Polskich Sieci Elektroenergetycznych SA. Od tego czasu nie przygotowano żadnej alternatywy dla zabezpieczania miejsc pracy dla likwidowanej spółki, nie wspominając już o produkcji energii, czy co ważniejsze ciepła dla Rybnika.

Czyli nie ma odwrotu?

Już wielokrotnie o tym mówiłem, węgiel przez kilka dobrych lat będzie jeszcze uczestniczył w miksie energetycznym Polski. Na pewno nie w takim zakresie jak dziś, ale będzie zabezpieczał nasze bezpieczeństwo energetyczne. Takie elektrownie, jak ta w Rybniku czy Łaziskach, oparte na blokach węglowych tzw. „dwusetkach” będą pracować w ograniczonym zakresie wykorzystania swojej mocy. Albo staną się zimną rezerwą mocy uruchamianą w sytuacjach szczególnych, kiedy musimy zabezpieczyć elastyczność systemu elektroenergetycznego, w sytuacjach kiedy nie działa fotowoltaika i nie wieje wiatr. Takie małe bloki węglowe możemy w miarę szybko włączyć i zwiększać jak i zmniejszać ich moc dostosowując do czasowych potrzeb Krajowego Systemu Energetycznego. W tym roku będą zapadały decyzje, w jakim zakresie przystąpi się do likwidacji części tych bloków oraz modernizacji pozostałych w ramach wykorzystania w systemie PSE. Jako wiceprzewodniczący Komisji Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych i przewodniczący Podkomisji stałej ds. Sprawiedliwej Transformacji wielokrotnie spotykałem się i rozmawiałem na ten temat: z prezesem zarządu Polskich Sieci Elektroenergetycznych SA. G. Onichimowskim, prezesem PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna J. Kaczorowskim, który odpowiedzialny jest za funkcjonowanie m.ni. elektrowni Rybnik. Byłem również na rozmowach z dyrektorem Elektrowni Rybnik, gdzie rozmawialiśmy o możliwości wydłużenia pracy niektórych bloków węglowych. Spotykałem się z przedstawicielami związków zawodowych. Pisałem nawet interpelację do Ministra Aktywów Państwowych. Cieszę się, ze udało się uzgodnić i wypracować nowy harmonogram eksploatacji bloków węglowych w elektrowniach konwencjonalnych w dłuższym okresie. Dla Rybnika to bardzo ważna sprawa związana nie tylko z zapotrzebowaniem na energię elektryczną ale również ciepło. Ten aspekt trzeba zabezpieczyć przy współpracy z PGNiG Termika Energetyka Przemysłowa SA. Żywotność techniczno-ekonomiczna każdej elektrowni jest ograniczona, dotyczy to także elektrowni Rybnik. Dziś także do końca nie wiadomo w jakim horyzoncie czasowym będzie funkcjonował tzw. Rynek Mocy dający możliwość uzyskania wsparcia takim podmiotom jak elektrownie konwencjonalne. Z biegiem czasu te bloki zostaną wyłączone. W dużej części ich zadania przejmie budowana nieopodal elektrownia gazowa. Do tego momentu trzeba rzetelnie przygotować i przeprowadzać ten proces transformacji, będąc w ciągłym dialogu z załogą. Trzeba po prostu mówić ludziom prawdę, a nie ukrywać trudnych i koniecznych decyzji tak jak to robił PiS.

- Z racji tego, że stoimy u progu nowego roku, czego życzyłby Pan mieszkańcom naszego regionu na nadchodzące dwanaście miesięcy?

- Przede wszystkim zdrowia i energii (tej wewnętrznej i energetycznej) do podejmowania wyzwań, zarówno tych zawodowych jak i prywatnych. Wielu wyjątkowych chwil w gronie najbliższych oraz spełnienia stawianych sobie celów, mądrych i odważnych decyzji.