Ile zarobią górnicy? Tyle, ile wydobędą węgla?

Prace nad nowym Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy Jastrzębskiej Spółki Węglowej mają zacząć się w połowie lipca. To od tego, co ustalą wspólnie przedstawiciele reprezentatywnych związków zawodowych („Solidarność”, „Kadra”, ZZ Górników JSW) będzie zależało, w jaki sposób zostanie obliczana górnicza pensja. Nie od dzisiaj wiadomo, że spółkom górniczym zależy na tym, aby wprowadzić tak zwaną ruchomą część wynagrodzenia, zależną od efektów pracy, czyli mówiąc wprost wydobycia. To znaczy tyle, ile górnicy wydobędą węgla, a spółka zdoła go sprzedać, tyle zarobią.  

Wprawdzie związkowcy dopuszczają to, że jakaś część górniczej pensji będzie zmienna, uzależniona od efektów i kondycji finansowej, JSW, ale - przynajmniej na razie - nie chcą iść na daleko idące ustępstwa.

- Nie jesteśmy przeciwni. Nie zgadzamy się jedynie, by ten element motywacyjny stanowił 50 proc. górniczych pensji. Możemy natomiast rozmawiać o zastosowaniu tego mechanizmu w rozsądnym wymiarze - wyjaśniał Roman Brudziński z Solidarności w JSW, w wypowiedzi dla „Rzeczpospolitej”.

(Fot. Jastrzębska Spółka Węglowa) 

W JSW chcą, aby nowy Układ Zbiorowy Pracy został wypracowany do końca roku i zaczął obowiązywać od stycznia 2018 roku. Ne trudno się dziwić, dlaczego zarządowi tak zależy na czasie. Wiadomo, że zawieszenie części świadczeń płacowych, na które zgodzili się pracownicy w 2015 roku kończy obowiązywać po trzech latach, czyli właśnie w 2018 roku. Jeśli kierownictwu firmy nie uda się wynegocjować zasad, według których będą obliczane górnicze wynagrodzenia, wówczas nastąpi automatyczne odwieszenie deputatu węglowego dla pracowników, nie będzie można płacić nagrody barbórkowej w dwóch ratach, a czternasta pensja powinna zostać wypłacona na początku 2018 roku.

- Uważam, że zawieszone w 2015 roku świadczenia powinny zostać bezwarunkowo przywrócone, bez żadnych warunków. Załoga poniosła olbrzymie koszty restrukturyzacji, a przy zyskach, jakie uzyskuje spółka, nie ma konieczności sięgania dalej do kieszenie górników. Nie powinni oni dłużej finansować JSW, skoro zarząd lekką ręką wydaje niemałe pieniądze na drony i samochody elektryczne, to znaczy, że ma spory zasób środków finansowych i nie ma potrzeby prosić załogę o kolejne wyrzeczenia - powiedział Oskar Karwacki ze Związku Zawodowego „Jedność” JSW.

Związek Zawodowy „Jedność” jest radykalny, jeśli chodzi o żądania przywrócenia zwieszonych świadczeń. Co działacze tej organizacji myślą o uzależnieniu pensji od kondycji finansowej Spółki i efektów pracy.

- Na dzień dzisiejszy górnik za zarobione pieniądze nie może godnie żyć. Jest to efektem wyrzeczeń, na jakie zgodziła się załoga w obliczu kryzysu. Co, do ruchomej części pensji to powinna być ona jedynie dodatkiem do stałego wynagrodzenia, nie może ona przekraczać 10 procent całości - wyjaśnia Oskar Karwacki.

Także Federacja Związku Zawodowego Górników Jastrzębskiej Spółki Węglowej, która weźmie udział w negocjacjach nad Zakładowym Układy Zbiorowym Pracy, ma swoje zdanie na temat sposobu wyliczania pensji górniczych.

- Decyzje dotyczące sposobu wyliczania pensji górniczych muszą być poparte solidnymi obliczeniami. Wtedy będzie można podjąć konkretne ustalenia korzystne dla pracowników i firmy. Kiedy dochodzi do wahnięć rynkowych trzeba pewne składowe wynagrodzenia ograniczyć w czasie dekoniunktury i podnieść w czasie koniunktury. Ta ruchoma część wynagrodzeń nie może być zbyt wysoka. Trzeba górnikom zapewnić normalny byt - powiedział Paweł Kołodziej

Analitycy finansowi uważają, ze zyski w JSW za 2017 rok liczone będą w miliardach złotych. Jednak firma ma też spore wydatki. Chce odłożyć 1 mld na czarną godzinę, bo ceny węgla nie są stabilne. Trzeba też sfinansować inwestycje, aby zapewnić ciągłość procesu produkcyjnego. Jest też spore zadłużenie. Wartość niewykupionych jeszcze obligacji wyemitowanych przez JSW to około 1,17 mld zł.

O tym, jaki model wynagradzania górników przyjmie Jastrzębska Spółka Węglowa pracownicy dowiedzą się z nowego Układu Zbiorowego Pracy. A zatem odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu górnicze pensje będą pochodną kondycji spółki i wyników pracy, musi poczekać do końca roku, kiedy związkowcy i zarząd podejmą ustalenia w tej sprawie.