13 grudnia

Po fali strajków 13 grudnia 1981 roku, Rada Państwa wprowadziła stan wojenny na terenie całej Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W odpowiedzi na stan wojenny od 14 grudnia w jastrzębskich kopalniach górnicy podjęli strajk, domagając się odwołania stanu wojennego, uwolnienia aresztowanych działaczy związkowych, przywrócenia  legalności „Solidarności”.

15 grudnia rozpoczęła się pacyfikacja kopalń. 17 grudnia Borynia była ostatnią strajkującą kopalnią w mieście. Tego dnia siły rządowe zablokowały wszystkie drogi dojazdowe do kopalni. Oddziały Milicji Obywatelskiej, ORMO, ROMO i wojska - pięciokrotnie podjeżdżały pod kopalnię, a następnie się wycofywały. Około godz. 18. górnicy zaczęli opuszczać kopalnię, a o 22:00 zakład został „odblokowany”. Górnictwo decyzją Rady Ocalenia Narodowego zaliczono do tzw. Przedsiębiorstw Wyższej Użyteczności Publicznej. W kopalni wprowadzono Komisaryczny Zarząd Wojskowy, a załogę objęto specjalnymi rygorami dyscypliny pracy. 

1993 - powstaje JSW

Lata 90. to lata restrukturyzacji górnictwa. Pod koniec 1991 roku, kolejny raz pojawiła się koncepcja połączenia żorskiej kopalni ZMP z kopalnią Borynia. Opracowana przez specjalistów kopalni analiza techniczno-ekonomiczna potwierdziła wcześniejsze prognozy negatywnych skutków ekonomicznych dla kopalni Borynia wynikających z połączenia kopalń. Przyjęto do realizacji optymalne rozwiązanie zakładające odrębne funkcjonowanie KWK Borynia, z powiększoną docelowo bazą zasobową o południową część złoża KWK ZMP o parametrach zbliżonych do węgla koksowego Boryni. 

Znacznie pogarszająca się sytuacja finansowa kopalń działających w warunkach gospodarki rynkowej, zmieniające się uwarunkowania na europejskim rynku paliwowo-energetycznym oraz na światowym rynku eksportu węgla, spowodowały powstanie rządowego „Programu reformy górnictwa węgla kamiennego w Polsce”. W założeniach programu polskie górnictwo miało w najbliższej przyszłości gwarantować rentowną działalność oraz obniżenie stanu zatrudnienia załóg górniczych w kopalniach. Realizacja programu doprowadziła do utworzenia Spółek Węglowych Skarbu Państwa, jako przedsiębiorstw złożonych z kopalń pozbawionych osobowości prawnej. W 1993 roku powstała Jastrzębska Spółka Węglowa, w skład której weszło 7 kopalń w tym kopalnia Borynia. Podstawą restrukturyzacji zatrudnienia były instrumenty osłonowo-aktywizujące Górniczego Pakietu Socjalnego z którego w latach 1999-2001 w kopalni Borynia skorzystało 643 pracowników, z czego na urlopy górnicze odeszło 366, na odprawy bezwarunkowe 266, a na zasiłek socjalny 11 osób. 

2 824 500 ton

1 grudnia 1998 roku kopalnia Borynia była pierwszą kopalnią w górnictwie podziemnym, która otrzymała CERTYFIKAT Nr 1/98 świadczący o wprowadzeniu systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach w zakresie stopnia podstawowego. 

W 1999 roku załoga kopalni Borynia wydobyła 2 824 500 ton węgla netto, uzyskując dobowe wydobycie średnio 11 076 ton. Był to najwyższy wynik w dotychczasowej historii kopalni.

Poziom 950

W roku 2001 ukończono pogłębianie szybu II do poziomu 980 m, a nowy poziom wydobywczy zlokalizowano na głębokości 950 m. W 2005 roku w kopalni zastosowano grupowy system klimatyzacji wyrobisk dołowych o mocy 3,0 MW, co wpłynęło na podniesienie wydajności pracy i zapewnienie większego bezpieczeństwa załodze i umożliwiło prowadzenie eksploatacji na poziomie 838 m i 950 m. 

W marcu 2008 roku w kopalni Borynia została zrealizowana inwestycja kogeneracyjnego układu z silnikiem gazowym,  wykorzystującym metan z odmetanowania kopalni. Dzięki temu układowi jest produkowana energia elektryczna i cieplna na potrzeby kopalni, a ujmowany w procesie odmetanowania gaz spalany w silniku gazowym nie dostaje się do atmosfery.

2600 metrów

23 stycznia 2009 roku po czterech latach prac, zostały połączone podziemnym przekopem dwie kopalnie Borynia i Zofiówka. Wyrobisko o długości 2600 metrów połączyło poziomy 900 m w Zofiówce z wyrobiskami na poziomie 950 m w Boryni. Połączenie było pierwszym etapem przedsięwzięcia inwestycyjnego w zakresie technicznego połączenia trzech sąsiadujących zakładów górniczych. Do dwóch połączonych zakładów dołączyła kopalnia Jas-Mos.

1 stycznia 2011 roku utworzono kopalnię o nazwie KWK Borynia-Zofiówka z Ruchami Borynia i Zofiówka, a od 1 stycznia 2013 roku po przyłączeniu Jas-Mosu powstała zespolona kopalnia Borynia-Zofiówka-Jastrzębie z Ruchami Borynia, Zofiówka i Jas-Mos. Po przekazaniu części Ruchu Jas-Mos do SRK, przyjął nazwę Ruchu Jastrzębie. Integracja trzech kopalń pozwoliła na optymalne wykorzystanie zdolności poszczególnych ogniw procesu technologicznego, transportu urobku na powierzchnię wraz z jego wzbogacaniem, lepszego wykorzystania majątku produkcyjnego, co miało na celu obniżenie kosztów produkcji węgla. W takim kształcie kopalnia zespolona funkcjonowała do końca 2019 roku. Od 1 stycznia 2020 roku z kopalni wydzielono Ruch Jastrzębie, który połączono organizacyjnie z budowaną kopalnią Bzie-Dębina, nadając jej nazwę KWK Jastrzębie-Bzie. Natomiast kopalnia zespolona ponownie przyjęła nazwę KWK Borynia-Zofiówka, w której zostały dwa Ruchy: Borynia i Zofiówka.

2051

Kopalnia Borynia-Zofiówka podejmuje szereg kroków mających na celu poszerzenie bazy zasobów operatywnych Ruchu Borynia, a co za tym idzie wydłużenie jej żywotności. Oprócz działań zmierzających do przedłużenia ważności koncesji wydobywczej, przeprowadzono kompleksowe analizy bazy zasobowej, zdolności technologicznych i uwarunkowań górniczo-geologicznych złoża, co zaowocowało podjęciem decyzji o rozpoczęciu budowy nowego poziomu wydobywczego 1120 m. Budowa ta wiąże się z koniecznością pogłębienia szybu II, który zapewni przede wszystkim dopływ świeżego powietrza do wyrobisk na projektowanym poziomie, jak również zjazd załogi oraz transport niezbędnych materiałów. Obecnie trwa drążenie wyrobisk technologicznych od poziomu 950 m, umożliwiających przystąpienie do pogłębiania szybu II oraz głównego przekopu na poziomie 1120. Uruchomienie wydobycia z nowego poziomu 1120 m planowane jest na rok 2030, Jednak pierwsze ściany przynależne do tego poziomu zostaną uruchomione podpoziomowo już w 2027 roku. W świetle udostępnionej oraz dostępnej do zagospodarowania bazy zasobowej horyzont czasowy funkcjonowania Boryni szacowany jest na 2051 rok.

Zebranie i opracowanie materiałów: Krystyna Furczyk